Over 'Onklare taal'

'Onklare taal' is de verzamelnaam van diverse tekstprojecten van mijn hand. Dit is de poëzieafdeling daarvan. Hier kan je zowel de laatste nieuwe gedichten als ook een selectie van oudere gedichten vinden. De weg een beetje kwijt? Deze link brengt je terug naar de homepage van 'Onklare taal'.

Overigens kan je hier gratis mijn poëziebundels downloaden in PDF-formaat: 'Epicentrum' (2012), 'Synaeresis' (2012), 'Subductie' (2013), 'Enceladus' (2015), 'Volterra' (2017), 'De snelheid van de duisternis' (2019) en 'Indiscrete wiskunde' (2021). Behalve 'Synaeresis', dat één verhalend gedicht is in twee delen, bevatten de anderen telkens een 30-tal geredigeerde en zorgvuldig geselecteerde gedichten, met duiding en een nieuwe indeling. In 2020 verscheen mijn debuutroman 'Fragmentariërs'. In 2023 bracht ik de opvolger 'Constellatie' uit.

vrijdag 30 december 2016

Op het einde sterven we toch alleen

Auteur: Joel Morris
Titel: The Ladybird Book of Dating
Taal: Engels
Categorie: Satire
Jaar van eerste uitgave: 2015
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Kerstcadeau
Synopsis: Een donkere, wat dwars-humoristische kijk op het hele datingproces anno 2015, met vintage-illustraties naar de stijl van de jaren '50-'60.
Aanrader, want: Het is echt wel grappig.
Afrader, want: Het is héél kort. Te kort om eigenlijk echt een boekje genoemd te worden.
Aanbevolen voor: Wie een half uurtje wil lachen na te veel datingkaters.

maandag 19 december 2016

Rijm dat wil voorgelezen worden

Auteur: ASJ Tessimond
Titel: Not love, perhaps...
Taal: Engels
Categorie: Poëzie
Jaar van eerste uitgave: 1971
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend van een collega
Synopsis: Een bloemlezing van de Britse dichter ASJ Tessimond.
Aanrader, want: Zelf had ik nog nooit van Tessimond gehoord voordat een collega mij attent maakte op zijn werk. Hoewel hij vaak vertrouwt op eindrijm, is Tessimond zelden gezocht of pedant en weet hij goed de dunne lijn te bewandelen tussen lyrisch en helder enerzijds en een beetje melig anderzijds. De beste Nederlandstalige analoog die ik zou kunnen bedenken is misschien Toon Tellegen. Tessimond is in zijn thematiek soms een late nazaat van Dunne, en tegelijk een voorafspiegeling van Philip Larkin. Hij schreef gedichten die je aanzetten tot ze willen voorlezen, wat altijd een waarmerk is van poëzie die wérkt.
Afrader, want: Ik begrijp na het lezen van zijn bloemlezing waarom hij een beetje tussen de plooien van de geschiedenis gevallen is - in zijn tijd sprong hij er gewoon niet voldoende uit.
Aanbevolen voor: Wie eens een vergeten Britse dichter uit de jaren '30 wil lezen.

zaterdag 3 december 2016

Zelfs geen goede toogfascist

Auteur: Marnix Peeters
Titel: Kijk niet zo, konijntje
Taal: Nederlands
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 2016
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekregen
Synopsis: Een fascist schrijft brieven en krijgt kanker.
Aanrader, want: Ik zou dit boek aan niemand aanraden.
Afrader, want: Lees hier verder.
Aanbevolen voor: Niemand.

donderdag 1 december 2016

Dans zonder einde

Auteur: George R.R. Martin
Titel: A Dance with Dragons
Taal: Engels
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 2011
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekocht
Synopsis: De Wet van Murphy geldt blijkbaar ook in de fantasy.
Valar dohaeris, want: In tegenstelling tot zijn voorganger weet 'Dance' de kwalitatieve consistentie wel aan te houden, en sommige nieuwe personages maken het tapijt van Bayeux dat Martin weeft, zo mogelijk nog rijker, zoals Jon Connington of de rode priester Moqorro. De inblik die we krijgen in de gedachten en gevoelens van Barristan Selmy en Melisandre voegen ook rijkere schakeringen toe aan de plot, en de politieke intriges die zich overal afspelen zijn scherper en genuanceerder dan ooit. De terugkeer van Asha Greyjoy als focuspersonage en de gedurige redemptie van Jaime en Theon doen ook veel om de spanning erin te houden, zelfs op dodere momenten.
The night is dark and full of terrors, want: Een deel van de kritiek die 'Dance' krijgt ligt simpelweg aan het feit dat Martin een luiaard is die het zesde boek maar blijft uitstellen, en het moet gezegd - hij blueballt de lezer wel enorm, met maar liefst vier cliffhangers en een aantal subplots die bedoeld zijn om te misleiden. O en zijn voortdurende herhalingen van een aantal idiomen ("must needs", "nuncle", "words are wind") is storend.

donderdag 3 november 2016

De encore die wel moest teleurstellen

Auteur: J.K. Rowling, Jack Thorne, John Tiffany
Titel: Harry Potter and the Cursed Child
Taal: Engels
Categorie: Drama
Jaar van eerste uitgave: 2016
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekocht
Synopsis: De jongste zoon van Harry geraakt in de penarie.
Alohamora, want: Het dramascript weet de vaart van de originele boeken te behouden en gaat niet enkel voor makkelijke doelpunten. De conflicten hebben hun eigen dramatische zwaartepunten en de personages voelen werkelijk als evoluties van hun vorige incarnaties aan, niet als doorslagjes.
Crucio, want: Tja. Dit script kon niet anders dan veel mensen teleurstellen die hadden gehoopt op een volwaardige achtste. De motivatie van Albus om erop uit te trekken is ook wat bij het haar gesleurd, en hier en daar viel fan service niet te vermijden, zoals de nochtans vrij keurig uitgewerkte 'wat als'-scenario's.
Aanbevolen voor: Fans van Harry Potter die dit script weten te benaderen met enige relativering.

woensdag 2 november 2016

Het echte einde?

Auteur: J.K. Rowling
Titel: Harry Potter and the Deathly Hallows
Taal: Engels
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 2007
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekregen als cadeau.
Synopsis: Harry moet de horcruxen vernietigen van Voldemort, wil hij een kans maken zijn nemesis te verslaan.
Alohamora, want: Ondanks alle risico's die Rowling nam met het blueballen van haar leespubliek en ondanks de torenhoge verwachtingen, weet 'Deathly Hallows' op veel vlakken het vliegtuig veilig terug aan de grond te brengen.
Crucio, want: De strijd om Hogwarts voelt een beetje als wish fulfilment. Net als in de verfilming is de epiloog nogal gênant, maar dat zien we door de vingers.

maandag 31 oktober 2016

Race naar de bodem

Auteur: J.K. Rowling
Titel: Harry Potter and the Half-Blood Prince
Taal: Engels
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 2005
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend van een vriendin
Synopsis: Het grotere narratief neemt even adempauze om uiteindelijk uiteen te spatten in een onverwacht slecht einde tegen het einde van het boek. Rowling gaat door op hetzelfde elan als 'Order of the Phoenix'.
Alohamora, want: Het verhaal blijft lopen als een trein en de spanning wordt opgedreven tot het maximum.
Crucio, want: Ergens, net als bij 'Goblet of Fire', voel je je op het einde als lezer nogal onthutst, niet zozeer door de sterfgevallen, maar omdat je echt niet meer weet of Rowling alle eindjes nog aan elkaar zal kunnen knopen.

zondag 30 oktober 2016

Kindsoldaten en psychopaten

Auteur: J.K. Rowling
Titel: Harry Potter and the Order of the Phoenix
Taal: Engels
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 2003
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend van een vriendin
Synopsis: Harry wordt vigilante. Een griezel wordt directeur van Hogwarts.
Alohamora, want: Zelden heeft een auteur zo treffen beschreven hoe oppressief een uiterlijk aardige autoriteitsfiguur kan zijn tegenover jongeren. Mogelijk is 'Order of the Phoenix' het beste boek in de reeks, en allicht ook het donkerste. Waar de grenzen tussen juist en fout tot hier toe nog relatief duidelijk waren, gaan ze nu almaar meer vervagen, en dat levert in een soort magische Bildungsroman-context boeiende lectuur op.
Crucio, want: Zestienjarigen die nooit praten over seks: dat bestaat niet.
Aanbevolen voor: Vanaf nu valt dit lijntje weg. Wie de vorige boeken niet lustte, zal niet overtuigd meer kunnen worden.

zaterdag 29 oktober 2016

De Dikke van Hogwarts

Auteur: J.K. Rowling
Titel: Harry Potter and the Goblet of Fire
Taal: Engels
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 2000
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend van een vriendin
Synopsis: Op mysterieuze wijze geraakt Harry ingeschreven voor een interschoolse magische competitie waar normaal gesproken maar drie deelnemers aan mogen meedoen. Voldemort maakt eindelijk zijn echte rentrée in volle grandeur.
Alohamora, want: Rowling overtrof zichzelf op alle vlakken na het al zeer goede 'Prisoner of Azkaban' en weet meerdere ballen in de lucht te houden. Voldemort raakt ook beter gekarakteriseerd, van een wat standaard slechterik tot een angstaanjagende psychopaat. Voor het eerst is de verfilming minder goed dan het boek.
Crucio, want: Ondanks de dubbele dikte van het boek, is het grotere narratief op het einde weer terug bij af. Dat is een beetje sneu.
Aanbevolen voor: Wie nog niet overtuigd was door 'Azkaban' zou het nu moeten zijn.

vrijdag 28 oktober 2016

Een tint donkerder

Auteur: J.K. Rowling
Titel: Harry Potter and the Prisoner of Azkaban
Taal: Engels
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 1999
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend van een vriendin
Synopsis: Er is een gevangene ontsnapt uit een soort magisch Alcatraz en die zit Harry op de hielen. Tevens wordt meer onthuld over het verleden van Harry's vermoorde ouders.
Alohamora, want: Dit is het eerste echt goede boek in de reeks, geschreven met vaste hand en met meer emotioneel gewicht. De transitie van Harry van een wat tragisch weesje tot een puber is geloofwaardig, en Rowlings timing voor actie en onthulling is onberispelijk.
Crucio, want: Over 'The Prisoner of Azkaban' valt weinig slechts te zeggen. Er zijn weinig reeksen die zulk een voltreffer hebben dat tegelijk een 'overgangsboek' is. Maar dat voel je nergens.
Aanbevolen voor: Wie wil beginnen met het eerste echte goede boek in de reeks.

donderdag 27 oktober 2016

Riddle me this

Auteur: J.K. Rowling
Titel: Harry Potter and the Chamber of Secrets
Taal: Engels
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 1998
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend van een vriendin
Synopsis: Harry gaat voor zijn tweede spookconfrontatie met Voldemort.
Alohamora, want: In tegenstelling tot het eerste boek heb je als lezer het gevoel dat er meer op het spel staat. Vele spannende vragen worden opgeroepen in wat een traditie zal worden in de rest van de boeken, en die spanningsbogen worden maar heel zuinigjes opgelost, precies wat een page-turner nodig heeft.
Crucio, want: Ondanks enige verbeteringen valt Rowling toch weer in een aantal pijnlijke stilistische valkuilen die tonen dat ze nog steeds worstelt met een vaste stem vinden.
Aanbevolen voor: Wie het eerste boek al gelezen heeft, of zelfs carrément wil overslaan om direct met een spannender verhaal te beginnen.

woensdag 26 oktober 2016

De tovenaarszoon met het brilletje

Auteur: J.K. Rowling
Titel: Harry Potter and the Philosopher's Stone
Taal: Engels
Categorie
: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 1997
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend van een vriendin
Synopsis: Yer a wizard, 'Arry.
Alohamora, want: Hier begon het allemaal mee. Wie de hele reeks wil lezen, moet hier eigenlijk beginnen. De 'Philospher's Stone' is het meest op kindermaat geschreven en leest een geoefende lezer vlot op een namiddagje uit.
Crucio, want: Het is onmiddellijk ook het slechtste boek in de hele reeks. Rowling heeft duidelijk nog niet de vaste pen die ze later ontwikkelt, en ook al is dit boek heel erg bedoeld voor kinderen, de substantie weegt licht en de stijl is vaak krom en verkrampt. Het is niet fijn om te zeggen, maar het is begrijpelijk waarom zo veel uitgevers hier niet veel in zagen. De verfilming is veel beter.
Aanbevolen voor: De diehards.

donderdag 20 oktober 2016

Menselijk potentieel

Auteur: Brian Azzarello, Mann Clay
Titel: Luthor
Taal: Engels
Categorie: Comic
Jaar van eerste uitgave: 2010
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend van een vriend
Synopsis: Een inkijk in de gedachtewereld van Lex Luthor, de superslechterik in het Superman-universum.
Aanrader, want: Niet alleen zijn de tekeningen van een bijzonder hoge kwaliteit en geven ze goed de sombere maar rijke innerlijke wereld weer van Lex Luthor, tot op zekere hoogte slaagt de comic ook in zijn opzet om Luthors motivatie om tegen Superman te strijden, plausibel te maken. Batman maakt een coole cameo.
Afrader, want: Je moet toch al enigszins geïnvesteerd zijn in het DC Universe om alles mee te hebben. Op het eind blijft Luthor ook, meerdimensionaal of niet, een macchiavellistische slechterik in plaats van een potentiële antiheld.
Aanbevolen voor: Iemand die graag eens een andere kant verkent van het DC Universe en net als ik Superman een saaie lul vindt.

vrijdag 14 oktober 2016

Meer dan Theo

Auteur: Willem Jan Verlinden
Titel: De zussen Van Gogh
Taal: Nederlands
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 2016
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Plichtlectuur via de moeder
Synopsis: Vincent Van Gogh had blijkbaar ook drie zussen (en nog een broer buiten Theo).
Aanrader, want: De zussen van de beroemdste Nederlandse schilder aller tijden (toch?) staan heel diep in zijn schaduw, maar hebben zelf best boeiende levens geleid. Vooral de levenshandel en -wandel van zijn zus Wil is interessant om te volgen. Je kan je voorstellen dat ze anno nu zelf allicht kon uitgegroeid zijn tot een artieste.
Afrader, want: Het boek, hoewel er gedetailleerde research aan vooraf gegaan is, is soms nogal saai en pedant. Over de kindertijd van de broers en zussen hadden er heus niet zo veel pagina's moeten gaan, en citaten uit brieven waarin ellenlange wandelingen worden aangehaald als hoogtepunt van de dag, zijn gewoon niet boeiend.
Aanbevolen voor: Iemand met wat tijd en een interesse in de minder belichte aspecten van Van Goghs leven.

donderdag 29 september 2016

Achteloze wreedheden

Auteur: Lize Spit
Titel: Het smelt
Taal: Nederlands
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 2016
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend
Synopsis: Eva gaat puberen en dat begint allemaal niet zo best.
Aanrader, want: Het klinkt altijd wat sneu om te zeggen dat een boek goed is voor een debuut, alsof dat het lof moet verminderen. Misschien is dit dan wel Spits debuut, het is duidelijk dat ze al jaren ervaring heeft in het vertellen en creëren van verhalen. Het sterkste aan 'Het smelt' is de parallelle structuur die twee ontknopingen ineens belooft en netjes terug aansluit bij het begin als een lus die zich sluit temidden van enorm veel losse eindjes. De lezer wordt met een vaste hand meegenomen door een vertelling die bij heel veel Vlaamse lezers van haar (mijn) generatie op zijn minst een aantal herkenningspunten zal opleveren, wat het boek ook doet inbedden in het verhaal dat langzamerhand over ons als collectief begint verteld te worden. Spit doet haar best om zinnen te bouwen zoals de rustige, droge schaafmeesters het doen boven de Moerdijk, maar de Vlaamse grand-guignol is nooit veraf, en daarvoor heeft ze een ander palet. Het mooiste vind ik de schildering van een alledaagse tragiek en wreedheid waar geen zware uitspattingen aan te pas komen - Spit gaat nooit zo marginaal als Verhulst of zo broeierig-seksueel als Claus - wat de tragiek misschien des te meer in de verf zet.
Afrader, want: Voor best zware thema's te behandelen is het oogpunt van de vertelling dikwijls nogal emotieloos. Geestige observaties en pijnlijk realisme wisselen elkaar af, maar waarom een ik-standpunt terwijl die ik zorgvuldig zo veel gevoelens wegredigeert? 'Het smelt' heeft ook een paar rommelige passages en stilistische oneffenheden die met meer redactiewerk hadden kunnen voorkomen worden.
Aanbevolen voor: Ik zou dit niet uitroepen tot hét boek dat dé jeugd van de huidige generatie van tussen de 25 en de 35 in Vlaanderen afbeeldt, maar het is zeker een jeugd die op alle vlakken bijzonder plausibel aanvoelt en meermaals in het eigen geheugen doet graven. Het een generatieboek noemen doet het bovendien oneer aan en is typisch voor brommende ouderen die liefst blijven lezen over hun eigen generatie. Dit is een erg vlot en bij tijden knap debuut.

maandag 4 juli 2016

U, nu

Auteur: Naomi Klein
Titel: This Changes Everything
Taal: Engels
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 2014
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend
Synopsis: Klein beschrijft de huidige stand van zaken van de globale klimaatbeweging en stippelt een weg voorwaarts uit. Spoiler: het is één voor twaalf.
Aanrader, want: De synopsis doet niet vermoeden dat dit boek leest als een thriller. De diverse cast aan booswichten in het klimaatverhaal is veel uitgebreider dan veel mensen zouden aannemen en omvat zelfs nominaal "groene" bewegingen. Maar de grootste sterkte van Kleins takedown is dat ze opmerkt hoe kleine, heel lokale bewegingen bezig zijn om de status quo omver te werpen - en dat moet, want de tijd dringt ongelooflijk hard. En passant moet ook het kapitalisme een halt toegeroepen worden.
Afrader, want: Ik zou dit boek aan niemand afraden. Het vraagt evenveel aandacht als Al Gore's 'Inconvenient Truth' een dik decennium geleden, maar komt ook met oplossingen en nagelt een paar valse messiassen aan het kruis.
Aanbevolen voor: Iedereen.

maandag 27 juni 2016

Een soort van filosofie

Auteur: Robert Musil
Taal: Duits
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 1930
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekocht
Synopsis: De wiskundige Ulrich zwerft een beetje door zijn Wenen met een comfortabele ironische afstand tot zijn eigen gevoelens en daden. Intussen wordt een crimineel berecht.
Aanrader, want: Je moet voor de modernistische, zeer gedetailleerde en vaak droog-ironische stijl zijn, maar als die je ding zijn, is dit boek (de inleiding tot de vier veel massievere delen van 'Der Mann ohne Eigenschaften) absoluut iets voor jou.
Afrader, want: Verwacht weinig spanning. Dit is voornamelijk een boek over ideeën en gevoelens, niet over plot, hoewel dat plot er best mag zijn.
Aanbevolen voor: Verteerders van echte klassiekers.

zondag 24 april 2016

Jazz en joyrides

Auteur: Jack Kerouac
Titel: On The Road
Taal: Engels
Categorie: Fictie
Jaar van eerste uitgave: 1957
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend
Synopsis: Een los relaas over de diverse tochten dwars door de Verenigde Staten en Mexico van Salvatore Paradise en zijn vriend Dean Moriarty, eind de jaren '40.
Aanrader, want: Tot in den treure toe bleef Kerouac dé verteller van de Beat-generatie, maar het is moeilijk om niet mee bewogen te worden door het manische enthousiasme dat van de personages uit gaat over alles wat ze doen en alles waar ze komen. Het is een vertelling met veel donkere kanten, maar de pure energie en de inspiratie die er van af spat is na meer dan een eeuw nog altijd springlevend. Kerouacs stijl is soepel, direct en levendig.
Afrader, want: Iedereen die ooit echt mensen als Moriarty gekend heeft, weet dat hun destructieve persoonlijkheden overal brokken maken, ook al ligt dat niet eens in hun intenties. Over die brokken wordt nogal koeltjes gedaan. 'On The Road' is tevens door en door een man's world. De naïviteit van de personages heeft anno 2016 iets stuitends.
Aanbevolen voor: Wie graag kennis maakt met een moderne klassieker maar geen zin heeft in doodserieuze tragedies of maniërismen.

zondag 10 april 2016

Dronken worden aan de Yangtze

Auteur: Wang Wei, Li Po, Tu Fu
Titel: Three Tang Dynasty Poets
Taal: Engels (vertaald uit het Chinees)
Categorie: Poëzie
Jaar van eerste uitgave: 2015
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekregen
Synopsis: Een bloemlezing uit het werk van drie klassieke Chinese dichters uit de 8ste eeuw.
Aanrader, want: Je fietst vlot door de gedichten, die allemaal bogen op vrij eenvoudige beelden die toch levendig een ouder China voor ogen halen met epische berggezichten, uitgestrekte voettochten, hofhoudingen en eenvoudige families. Er is duidelijk veel nagedacht over de vertaling.
Afrader, want: Je kan je afvragen hoe ver de Engelse vertaling van het oorspronkelijke Chinees staat. Veel zal allicht verloren gegaan zijn in vertaling, en sommige termen verwestersen ("hertog", "Turkestan", enz.) was misschien niet altijd nodig.
Aanbevolen voor: Wie eens zin heeft in een ander type poëtische snack, want geef het toe, van Chinese auteurs kennen we hier in het Westen haast niets buiten enkele filosofen. Van de drie dichters kende ik zelf enkel Li Po.

zondag 20 maart 2016

Als twee vikings vechten om een been

Auteur: Ari Thorgilsson
Titel: The Saga of Gunnlaug Serpent-tongue
Taal: Engels (vertaald uit het IJslands)
Categorie: Sage
Jaar van eerste uitgave: 1270
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Cadeau gekregen
Synopsis: Gunnlaugr Ormstunga reist rond door IJsland, Engeland, Zweden en Noorwegen en heeft een hevige liefdesrivaal aan Hrafn Önudarson. Dat moet wel eindigen in een duel.
Aanrader, want: De sage levert een boeiende inkijk op de normen en waarden van de IJslandse samenleving en de vikingwereld in zijn geheel ten tijde van het hoogtepunt van de macht van de vikings. In de stijl van antieke sagen zijn de personages niet eenduidig goed of slecht en is eer van het grootste belang.
Afrader, want: Door de grote afstand in tijd en de veelheid aan namen heeft de sage voor zijn lichte inhoud toch soms een taaie densiteit. En ook al is Hrafn een lafaard, Gunnlaugr is een beetje een eikel en de felbegeerde Helga slaagt er enkel in mannen ongelukkig te maken. Geen vrolijke boel dus, maar wat had je verwacht.
Aanbevolen voor: Liefhebbers van vikings en het Hoge Noorden.

woensdag 16 maart 2016

Bliksems, duikboten en catastrofes

Auteur: Randall Munroe
Titel: Wat als? Serieuze wetenschappelijke antwoorden op absurde hypothetische vragen
Taal: Nederlands (vertaald uit het Engels)
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 2014
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend
Synopsis: De comic-tekenaar van de bekende webcomic XKCD beantwoordt absurde vragen van zijn lezers.
Aanrader, want: Sommige vragen alleen al wekken een glimlach op (bijvoorbeeld: "Zou je werkelijk een muur kunnen bouwen met de elementen van de tabel van Mendeljev"?). De meeste antwoorden zijn geestig en vrij bevattelijk voor mensen die geen gespecialiseerde vakkennis hebben van fysica, en bevatten nu en dan ook tekeningen in de typische bedrieglijk-simpele en droge stijl die Munroe goed beheerst.
Afrader, want: Omdat Munroe fysicus is, focust hij zich vooral daarop. Een beetje jammer, want het zou fijn geweest zijn indien hij breder was gegaan, maar een kniesoor die daar om maalt.
Aanbevolen voor: Fans van alles dat populair-wetenschappelijk en licht absurd is.

maandag 14 maart 2016

De jaren '90 hebben gebeld

Auteur: Scott Adams
Titel: De toekomst volgens Dilbert
Taal: Nederlands (vertaald uit het Engels)
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 1998
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend
Synopsis: Met een 60-tal voorspellingen als losse leidraad loodst Adams de lezer langs cartoons en cynische mini-essays over mogelijke technologische, economische en sociale evoluties in de 21ste eeuw.
Aanrader, want: Als artefact over wat sommige mensen bijna 20 jaar geleden dachten dat de toekomst in petto hield - ook al is Adams zelden 100% serieus - is het een redelijk interessant document. Sommige voorspellingen zijn merkwaardig accuraat gebleken, zoals de opkomst van de cloud of de ontwaarding van het politieke proces door spektakel.
Afrader, want: Op 20 jaar tijd is Adams' humor nogal voorbijgestreefd geraakt. Het bittere cynisme dat hem en Dilbert zo populair maakte in de jaren '90, voelt nu vaak onnodig caustisch en elitair aan. Daar komt ook bij dat zijn reputatie een knauw heeft gekregen door zijn steun voor nogal onnozele seksistische standpunten die anno '98 nog onder de radar door konden vliegen, maar nu duidelijk als een tang op een varken staan.
Aanbevolen voor: Wie tijd veil heeft om een soort tijdscapsule te bekijken, of de echte diehard-Dilbertfans.


donderdag 10 maart 2016

Alledaags Duits existentialisme

Auteur: Ben Schott
Titel: Schottenfreude
Taal: Engels
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 2013
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekregen als housewarmingcadeau
Synopsis: Met voetnoten en uitspraaktips loodst Schott de lezer door een kleine honderd pagina's met Duitse, zeer specifieke woorden voor bepaalde menselijke condities zoals de heimelijke vreugde in als eerste op zijn of het genot van eens goed naar de wc te kunnen.
Aanrader, want: Schott gaat voluit voor de anekdote en plukt vrijelijk citaten van bij bekende schrijvers, artiesten en intellectuelen om zijn woorden te onderbouwen en uit te diepen.
Afrader, want: Ik betwijfel sterk of Duitstaligen nog maar een fractie van de woorden in het boekje echt gebruiken. Bovendien is de populair-taalkundige reputatie van het Duits voor enorm precieze woorden een beetje overdreven. Het Engels heeft bijna evenveel samengestelde woorden maar de spellingsregels schrijven voor dat je ze meestal los schrijft.
Aanbevolen voor: Wie een kleine basiskennis Duits heeft en geniet van dit soort lollige boekjes.


dinsdag 8 maart 2016

Waarom won Europa?

Auteur: Jared Diamond
Titel: Guns, Germs and Steel
Taal: Engels
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 1997
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekregen als Kerstcadeai
Synopsis: Diamond probeert uit te leggen hoe het komt dat het Europa was dat de wereld veroverde en niet omgekeerd.
Aanrader, want: Intussen is veel van wat Diamond schreef, niet meer zo controversieel, maar toen was zijn synthese voor veel lezers een eye-opener die een zeer plausibele wetenschappelijke reeks verklaringen bood voor deze netelige, vaak met racistische of imperialistische post-hoc-uitleg omzwachtelde vraag.
Afrader, want: Omdat Diamond 13.000 jaar menselijke geschiedenis behandelt, gaat hij (in zijn nochtans erg lijvige boek) hier en daar op een drafje door de geschiedenis. Zijn theses rond het vroegmoderne Europa en China vind ik minder geloofwaardig.
Aanbevolen voor: Iedereen met een cursorische interesse in geschiedenis.

vrijdag 8 januari 2016

Absolutie

Over waarom ik enkele maanden stilte inlas.

Ik ben een zoeker. Aan de binnenkant van mijn schedel tast ik voorzichtig naar nieuwe gedachten, indrukken en vonken. In een mentale ruimte die zo groot kan zijn als het universum zelf, kan ik wandelen over uitgestrekte heuvels waar het enige wat het wit van de sneeuw het wit van de mist onderscheidt, mijn zelfschets is. Het verlangen om de wereld in me op te nemen is nooit groter geweest dan het verlangen om zelf een wereld te maken en daarin weg te zinken. Vandaar dat ik als kind gefascineerd voor tv zat voor de reeks 'Odyssey', waar een jongen in coma door zijn eigen droomwereld wandelde, of hoe 'The Cell' de binnenwereld van de geest in hevige kleuren en met symbolisch spektakel tot leven bracht.

En nu, nu het jaar al een paar dagen oud is, zit ik opnieuw neer in de zetel en denk ik na. In de beste traditie van het boeddhisme probeer ik bewust om geen demarcatielijnen te trekken over datums en gebeurtenissen. Ik hoef geen synthese te puren uit de opeenstapeling van feiten die ik geleefd heb en de daden die ik gesteld heb. Want niet alles daarvan is fraai, laat staan dat het dingen waren waar ik naar uitgekeken had. Maar dat is niet per se slecht. Ik had ook niet gedacht dat ik in 2015 zo veel ging lezen of dat ik tegen het einde van het jaar mijn liefde voor film zou herontdekken. Dat mooie muziek me dieper kan beroeren dan ooit en dat ik het minder belangrijk vind dan ik gedacht had om op weinig podia te staan.

M'n ogen glijden af naar de kleine kerstboom op de salontafel, die verstikt is in slingers licht, compacte kerstballen en nepvogels. Hij is lelijk maar hij is prachtig, dat trots stuk kitsch temidden van m'n tijdelijke woonkamer waar de meubels te dicht op elkaar staan, de vloer een vuilmagneet van vinyl is en één van m'n gordijnen permanent scheef hangt. Maar het is de kamer die ik nu bewoon waar het lichaam in zit dat zichzelf bewoont en dat is belangrijk om geen enkele andere reden dan dat het er voor niemand meer zal toe doen dan voor mij.

Bij de kerstboom staan twee ruw-porseleinen ijsberen, een geschenk van mijn ouders toen ik begon te avonturieren in bijberoep en die nu goed passen bij de stilte die hier heerst. Die stilte mag nog even aanhouden. Voor het jaar dat voor de deur staat, ben ik van plan niet te veel woorden te verspillen op papier of wat daar digitaal voor doorgaat. Dat is niet omdat ik niets te zeggen heb, maar omdat ik me wil kunnen focussen op wat er nog meer toe doet.

Het is geen geheim dat ik een warme fascinatie koester voor oorden als Antarctica, de Sahara, Groenland, Mars en de ruimte. Misschien is het een chronisch geval van het gras dat groener is aan de overkant. Als ik daar had gezeten, dan zou het drukbevolkte België me misschien veel meer aanspreken. Maar opnieuw: het draait om ruimte, of beter, om vorm en leegte. Ik wil de komende maanden niet de druk voelen om toch maar weer iets online te zetten, gedachten te delen met de wereld of om mee te racen voor aandacht.

Ik sluit niet uit dat ik zo nu en dan de digitale stilte doorbreek maar ik blijf hier voorlopig nog even zitten in deze zetel, terwijl dag langzaam avond wordt, de lichtjes van de kerstboom feller worden en m'n gordijnen nog altijd scheef hangen.