Als twee vikings vechten om een been

Auteur: Ari Thorgilsson
Titel: The Saga of Gunnlaug Serpent-tongue
Taal: Engels (vertaald uit het IJslands)
Categorie: Sage
Jaar van eerste uitgave: 1270
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Cadeau gekregen
Synopsis: Gunnlaugr Ormstunga reist rond door IJsland, Engeland, Zweden en Noorwegen en heeft een hevige liefdesrivaal aan Hrafn Önudarson. Dat moet wel eindigen in een duel.
Aanrader, want: De sage levert een boeiende inkijk op de normen en waarden van de IJslandse samenleving en de vikingwereld in zijn geheel ten tijde van het hoogtepunt van de macht van de vikings. In de stijl van antieke sagen zijn de personages niet eenduidig goed of slecht en is eer van het grootste belang.
Afrader, want: Door de grote afstand in tijd en de veelheid aan namen heeft de sage voor zijn lichte inhoud toch soms een taaie densiteit. En ook al is Hrafn een lafaard, Gunnlaugr is een beetje een eikel en de felbegeerde Helga slaagt er enkel in mannen ongelukkig te maken. Geen vrolijke boel dus, maar wat had je verwacht.
Aanbevolen voor: Liefhebbers van vikings en het Hoge Noorden.

Bliksems, duikboten en catastrofes

Auteur: Randall Munroe
Titel: Wat als? Serieuze wetenschappelijke antwoorden op absurde hypothetische vragen
Taal: Nederlands (vertaald uit het Engels)
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 2014
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend
Synopsis: De comic-tekenaar van de bekende webcomic XKCD beantwoordt absurde vragen van zijn lezers.
Aanrader, want: Sommige vragen alleen al wekken een glimlach op (bijvoorbeeld: "Zou je werkelijk een muur kunnen bouwen met de elementen van de tabel van Mendeljev"?). De meeste antwoorden zijn geestig en vrij bevattelijk voor mensen die geen gespecialiseerde vakkennis hebben van fysica, en bevatten nu en dan ook tekeningen in de typische bedrieglijk-simpele en droge stijl die Munroe goed beheerst.
Afrader, want: Omdat Munroe fysicus is, focust hij zich vooral daarop. Een beetje jammer, want het zou fijn geweest zijn indien hij breder was gegaan, maar een kniesoor die daar om maalt.
Aanbevolen voor: Fans van alles dat populair-wetenschappelijk en licht absurd is.

De jaren '90 hebben gebeld

Auteur: Scott Adams
Titel: De toekomst volgens Dilbert
Taal: Nederlands (vertaald uit het Engels)
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 1998
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Geleend
Synopsis: Met een 60-tal voorspellingen als losse leidraad loodst Adams de lezer langs cartoons en cynische mini-essays over mogelijke technologische, economische en sociale evoluties in de 21ste eeuw.
Aanrader, want: Als artefact over wat sommige mensen bijna 20 jaar geleden dachten dat de toekomst in petto hield - ook al is Adams zelden 100% serieus - is het een redelijk interessant document. Sommige voorspellingen zijn merkwaardig accuraat gebleken, zoals de opkomst van de cloud of de ontwaarding van het politieke proces door spektakel.
Afrader, want: Op 20 jaar tijd is Adams' humor nogal voorbijgestreefd geraakt. Het bittere cynisme dat hem en Dilbert zo populair maakte in de jaren '90, voelt nu vaak onnodig caustisch en elitair aan. Daar komt ook bij dat zijn reputatie een knauw heeft gekregen door zijn steun voor nogal onnozele seksistische standpunten die anno '98 nog onder de radar door konden vliegen, maar nu duidelijk als een tang op een varken staan.
Aanbevolen voor: Wie tijd veil heeft om een soort tijdscapsule te bekijken, of de echte diehard-Dilbertfans.

Alledaags Duits existentialisme

Auteur: Ben Schott
Titel: Schottenfreude
Taal: Engels
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 2013
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekregen als housewarmingcadeau
Synopsis: Met voetnoten en uitspraaktips loodst Schott de lezer door een kleine honderd pagina's met Duitse, zeer specifieke woorden voor bepaalde menselijke condities zoals de heimelijke vreugde in als eerste op zijn of het genot van eens goed naar de wc te kunnen.
Aanrader, want: Schott gaat voluit voor de anekdote en plukt vrijelijk citaten van bij bekende schrijvers, artiesten en intellectuelen om zijn woorden te onderbouwen en uit te diepen.
Afrader, want: Ik betwijfel sterk of Duitstaligen nog maar een fractie van de woorden in het boekje echt gebruiken. Bovendien is de populair-taalkundige reputatie van het Duits voor enorm precieze woorden een beetje overdreven. Het Engels heeft bijna evenveel samengestelde woorden maar de spellingsregels schrijven voor dat je ze meestal los schrijft.

Aanbevolen voor: Wie een kleine basiskennis Duits heeft en geniet van dit soort lollige boekjes.

Waarom won Europa?

Auteur: Jared Diamond
Titel: Guns, Germs and Steel
Taal: Engels
Categorie: Non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 1997
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: Gekregen als Kerstcadeai
Synopsis: Diamond probeert uit te leggen hoe het komt dat het Europa was dat de wereld veroverde en niet omgekeerd.
Aanrader, want: Intussen is veel van wat Diamond schreef, niet meer zo controversieel, maar toen was zijn synthese voor veel lezers een eye-opener die een zeer plausibele wetenschappelijke reeks verklaringen bood voor deze netelige, vaak met racistische of imperialistische post-hoc-uitleg omzwachtelde vraag.
Afrader, want: Omdat Diamond 13.000 jaar menselijke geschiedenis behandelt, gaat hij (in zijn nochtans erg lijvige boek) hier en daar op een drafje door de geschiedenis. Zijn theses rond het vroegmoderne Europa en China vind ik minder geloofwaardig.

Aanbevolen voor: Iedereen met een cursorische interesse in geschiedenis.