Struikrovers van eigen bodem

Auteur: Louis Paul Boon
Titel: De bende van Jan de Lichte
Taal: Nederlands
Categorie: fictie
Jaar van eerste uitgave: 1957
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: geleend
Synopsis: De pientere rover Jan de Lichte groeit uit van een sympathieke schurk tot een semi-politieke bandietenleider in het Vlaanderen onder de Oostenrijkers, totdat verraad hem verandert in een monster en zijn dromen voor hemzelf en de meeste van zijn bendeleden eindigen met de dood.
Aanrader, want: De Oostenrijkse periode is er één waar de meeste Vlamingen weinig over weten. Boon weet als geen ander levendige personages te schetsen in dat straatarme landschap van keuterboeren, afpersers en soldaten, compleet met al hun excentrieke eigenschappen en hun gewelddaden. Het verhaal gaat aan een rotvaart. Daar komt ook bij dat Boons verteltrant filmisch aandoet vanuit een auctorieel 'wij', waardoor we alles van zeer nabij lijken te beleven.
Afrader, want: In het laatste hoofdstuk is het moeilijk om nog voor iemand sympathie te hebben.
Aanbevolen voor: Mensen die houden van historische fictie of graag Vlaamse klassiekers lezen.

Kanker en John Donne

Auteur: Margaret Edson
Titel: W;t
Taal: Engels
Categorie: drama
Jaar van eerste uitgave: 1999
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: geleend
Synopsis: Vivian Bearing, professor in de Engelse literatuur, met een specialiteit in de metafysische dichter John Donne, is aan het sterven aan een zeer agressieve vorm van baarmoederhalskanker.
Aanrader, want: Het stuk draagt zijn postmoderniteit als een veelzijdige kameleonhuid die nergens geforceerd overkomt. De brutale toepassing van Donnes eigen existentiële twijfels en worstelingen met leven en dood krijgen een bijzonder direct cachet in het stuk, waar elk personage tegelijk plausibel is en tegelijk ook afgeladen zit met symboliek. Ondanks de thematiek is het stuk eigenlijk ook niet zwaar op de hand: het is eerder no-nonsens.
Afrader, want: Het personage van Jason is misschien op het randje af van karikaturaal.
Aanbevolen voor: Lezers die een beetje thuis zijn in de Engelse literatuur.

Forrest Gump met atoomwapens

Auteur: Jonas Jonasson
Titel: The one-hundred year old man who climbed out of the window and disappeared
Taal: Engels (vertaald uit het Zweeds)
Categorie: fictie
Jaar van eerste uitgave: 2009
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: geleend van een vriend
Synopsis: Vlak voor men zijn honderdste verjaardag gaat vieren in het bejaardentehuis, heeft Allan Karlsson er genoeg van en vlucht hij weg. Wat volgt is een dol avontuur door een landschap bevolkt met sympathieke en ronduit idiote personages, afgewisseld met stukken van Karlssons levensverhaal. Daarbij komt vooral zijn talent als explosievenexpert meerdere malen van pas wanneer belangrijke historische figuren van de twintigste eeuw zijn pad kruisen.
Aanrader, want: Eerst en vooral is het vooral een vlot geschreven en sympathiek boek dat vooral niet probeert om meer te zijn dan het is. Op het tweede niveau is het ook een stuk gedurfder dan zijn voor de hand liggende filmevenknie, Forrest Gump: Allan deelt weliswaar Forrests openheid, apolitieke ingesteldheid en zijn onwaarschijnlijke neus voor de geschiedenis, toch is Karlsson een stuk ondeugender en haalt hij de schouders op bij de toevallige verwoestingen die hij overal aanricht.
Afrader, want: Het einde is aan de zoetsappige kant.
Aanbevolen voor: Mensen die wensten dat ze meer lazen.

It's never Lupus maar eigenlijk wel

Auteur: Dr. Francis Coucke
Titel: De CVS-mythe
Taal: Nederlands
Categorie: non-fictie
Jaar van eerste uitgave: 2012
Hoe kwam de tekst in mijn bezit: geleend
Synopsis: Dr. Coucke legt uit waarom de diagnoses CVS en fibromyalgie in bijna alle gevallen volgens hem nepdiagnoses zijn die voorbij gaan aan traceerbare immuniteits- en hormonale problemen met patiënten die deze diagnose krijgen. De prestatiegeneeskunde krijgt hierbij een dikke veeg uit de pan.
Aanrader, want: Coucke bouwt – voor zover ik als leek kan zien – zijn betoog goed op, met meerdere casussen. Hij legt ook plausibele verbanden tussen meerdere aandoeningen die resulteren in gelijkaardige klachten, en kan daarbij bogen op zijn expertise in meerdere vakgebieden. Het boek kan veel opheldering brengen voor mensen die volgens ‘traditionelere’ artsen aan chronische ziektes lijden, en is tegelijk een ontnuchterend beeld van hoe inefficiënt de gezondheidszorg soms werkt naar patiënten toe. Het is fijn dat Coucke bovendien ook erkent dat veel dokters chronisch zieken lastig vinden of denken dat hun ziektebeeld psychosomatisch is – een hardnekkig vooroordeel dat bij veel leken ook leeft.
Afrader, want: Soms wordt het toch wat technisch, hoewel de verklarende begrippenlijst helpt.
Aanbevolen voor: Mensen die zelf chronisch ziek zijn of iemand in hun omgeving hebben die er aan lijdt. Voor wie nog meer striemende kritiek wil op de prestatiegeneeskunde of gelooft dat dit een betoog zal worden voor kwakzalverij, zijn er andere boeken.